Szybki wypływ pokarmu
lek. Aleksandra Kamińska-Sobczak
Nie zawsze to niedobór pokarmu spędza sen z powiek mamie karmiącej. Częstym problemem jest również nadmierna laktacja lub związany z nią lub niezwiązany – szybki (hiperaktywny) wypływ i jego konsekwencje. Sprawia on trudności matce i jest nieprzyjemny dla dziecka, które nie może kontrolować szybkości płynącego mleka oraz przyjmuje duże ilości pokarmu.
Z czego to wynika?
U matki następuje silny wyrzut hormonu oksytocyny, który powoduje bardzo szybki wypływanie mleka z piersi. Czasem, choć rzadziej, przyczyną jest budowa samej brodawki (np. brodawka malinowa mająca jeden szeroki przewód, a nie kilka wąskich). Najczęściej wiąże się z hiperlaktacją – nadmiernie wystymulowaną przez dobrze ssące dziecko lub zbędne, nadmierne odciąganie pokarmu. Ale nie zawsze…
Jakie są objawy hiperaktywnego wypływu?
– dziecko jest niespokojne przy piersi, pręży się,
– dziecko nie nadąża z połykaniem pokarmu, krztusi się, połyka łapczywie,
– odpycha pierś rączkami, w skrajnych przypadkach w ogóle odmawia ssania,
– dziecko cierpi z powodu kolek, gazów, oddaje strzelające, spienione, wodniste stolce z dużą częstotliwością,
– dziecko intensywnie ulewa,
– dziecko ma bardzo dobry lub nadmierny przyrost masy ciała,
– dziecko z powodu kolkowych dolegliwości chce ssać często, uspokaja się tylko będąc przy piersi, doprowadzając do przekarmiania,
– mogą wystąpić problemy oddechowe spowodowane aspiracją pokarmu,
– częste ssanie stymuluje nadmiernie laktację u matki, powodując przepełnianie między karmieniami, może prowadzić do problemów z zastojami w przewodach mlecznych i zapaleniami piersi,
– dziecko „ma łatwo”, nie musi wysilać się przy ssaniu, więc jego siła ssania z czasem spada, co w niekorzystnych okolicznościach może skończyć się słabszym przyrostem masy w 2 kwartale, co wymaga dalszych potwierdzających badań
– z obserwacji wynika, że są to potencjalnie dzieci, które po pewnym czasie odrzucają pierś, ale wymaga to dalszych potwierdzających badań
– pediatra szuka chorobowych przyczyn wyżej wymienionych objawów – infekcji, refluksu, alergii itp. więc dziecko jest często przediagnozowane, przyjmuje przeróżne leki, matka jest dręczona dietą eliminacyjną „bo może pomoże”
Błędy w postępowaniu z szybkim wypływem pokarmu:
– matki często błędnie odbierają niepokój dziecko jako głód i zwiększają częstotliwość karmień, co w konsekwencji jeszcze potęguje problem
– częste jest błędne przekonanie, że dolegliwości dziecka są spowodowane dietą matki co może prowadzić do niepotrzebnej eliminacji kolejnych produktów i skutkować niedoborami składników odżywczych
– zachowania dziecka są interpretowane jako niechęć do piersi i matki myślą, że ich mleko jest niedobre, więc podają mieszankę
Prawidłowe postępowanie:
Podstawą jest zrozumienie, że przyczyną dolegliwości jest nie głód a hiperaktywny wypływ.
Modyfikacja karmień:
– przed karmieniem można odciągnąć niewielką ilość mleka ręcznie lub laktatorem (do 10 ml)
– karmić raczej częściej niż rzadziej
– karmić w pozycji odchylonej do tyłu tzw. naturalnej, siła grawitacji pomaga opanować intensywny strumień pokarmu
– niewielkie odciąganie można stosować też w trakcie karmienia, kiedy pokarm zaczyna silnie wypływać i dziecko się dławi
– dziecko wymaga częstego odbijania, nawet w trakcie karmienia
– jeśli problem jest nie tylko w intensywnym wypływie ale i w nadprodukcji, można próbować zmniejszyć laktację (stopniowo podawać jedną pierś na karmienie, skracać czas karmienia, zastosować tzw. zblokowanie karmień podając zawsze tę samą pierś przez 3 kolejne godziny, zastosować leki hamujące produkcję pokarmu w małych dawkach.
W zmniejszeniu laktacji może pomóc położna lub lekarz – doradca laktacyjny.
Bibliografia:
- Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik pod redakcją Nehring-Gugulskiej M., Żukowskiej-Rubik M.,
Pietkiewicz A. Medycyna Praktyczna 2012 - Karmienie piersią. Siedem naturalnych praw. N. Mohrbacher, K. Kendall-Tackett, Zysk i S-ka Wydawnictwo 2011
- Breastfeeding. A giude for the medical profession. R.A. Lawrence, R.M. Lawrence, Elsevier 2016