Publikacje – Centrum Nauki o Laktacji

Rekomendacje

Pokarmy uzupełniające. Stanowisko Komitetu Żywienia Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN) 2017 – Fewtrell M., Bronsky J., Campoy C., Domello M., Embleton N. i wsp.

Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Standardy Medyczne 2016 – H. Szajewska, A. Horvath, A. Rybak, P. Socha

Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci 2014 – H. Szajewska, P. Socha, A. Horvath i wsp.

Program wczesnej stymulacji laktacji dla ośrodków neonatologicznych i położniczych III poziomu referencyjnego

Stanowisko Amerykańskiej Akademii Pediatrii w sprawie karmienia piersią 2012 – omówienie najważniejszych fragmentów

Karmienie piersią – stanowisko Komitetu Żywienia ESPGHAN (wersja polska)

Breast-feeding: A Commentary by the ESPGHAN Committee on Nutrition

Ochrona, propagowanie i wspieranie karmienia piersią w Europie: wzorzec działania – Cattaneo A., Garofolo B., Macaluso A. i wsp.

OMÓWIENIE NOWYCH ZASAD ŻYWIENIA ZDROWYCH NIEMOWLĄT 2021 – opr. lek. Agnieszka Browarska, dr n. med. Magdalena Nehring-Gugulska

ZASADY ŻYWIENIA ZDROWYCH NIEMOWLĄT. STANOWISKO POLSKIEGO TOWARZYSTWA GASTROENTEROLOGII, HEPATOLOGII I ŻYWIENIA DZIECI 2021

KORZYŚCI Z KARMIENIA NATURALNEGO

Karmienie piersią a otyłość matek i dzieci – przegląd dwóch analiz

Wartość ekonomiczna karmienia piersią – opr. K. Szamotulska

Karmienie piersią – wartość zdrowotna – M. Nehring-Gugulska

Karmienie piersią i ryzyko infekcji u 6-letnich dzieci – opr. K. Raczek-Pakuła

Poprawa wskaźników karmienia piersią to ważny czynnik prozdrowotny i proekonomiczny w Wielkiej Brytanii. Analiza ekonomiczna. – opr. P. Nehring

Ważne odkrycie naukowców z Krakowa – wyłączne karmienie piersią wpływa korzystnie na rozwój poznawczy dzieci – omówienie CNoL M. Nehring-Gugulska

Wpływ stresu, lęku okołoporodowego na karmienie piersią – opr. A. Browarska

Pozytywny wpływ karmienia piersią na rozwój dziecka, lęk i depresję poporodową – opr. A. Browarska

Wyłączne karmienie piersią jest pozytywnie skorelowane ze sprawnością fizyczną dzieci – opr. A. Browarska

Proces laktacji i mleko kobiece

Wpływ dotyku i ssania piersi przez nowonarodzone dziecko na poporodowy wyrzut oksytocyny – Matthiesen AS, Ransjö-Arvidson AB, Nissen E, Uvnäs-Moberg K.

Wzajemne zależności między wytwarzaniem oksytocyny, prolaktyny i pokarmu a osobowymi cechami matek po porodach siłami natury i zabiegowych – Nissen E. Gustavsson P. Widström AM. Uvnäs-Moberg K.

Co dzieje się w mózgu dziecka podczas karmienia? – J. Rudnicki

Sen – ukojenie czy utrapienie rodziców? – G. Kmita

Powrót płodności po porodzie oraz LAM – Lactational Amenorrhea Method – A. Lewandowska

Breast Milk Macronutrient Components in Prolonged Lactation – M. Czosnykowska-Lukacka, B. Królak-Olejnik, M. Orczyk-Pawiłowicz

Non-Nutritional Use of Human Milk Part 1: A Survey of the Use of Breast Milk as a Therapy for Mucosal Infections of Various Types in Poland – K. Karcz, M. Walkowiak, J. Makuch, I. Olejnik, B. Królak-Olejnik

Non-nutritional “paramedical” usage of human milk — knowledge and opinion of breastfeeding mothers in Poland – K. Karcz, J. Makuch, M. Walkowiak, I. Olejnik, B. Królak-Olejnik

Blood-Stained Colostrum: A Rare Phenomenon at an Early Lactation Stage – K. Wszołek et al.

Grossly Bloody Colostrum — The Need for Staff Education and Maternal Support – K.Wszołek et al.

Karmienie piersią lub mlekiem kobiecym jako złoty standard w żywieniu niemowląt – część 1 – M. Nehring-Gugulska

Zapytaj eksperta. Karmienie piersią i mlekiem kobiecym -Anna Oslislo, Barbara Królak-Olejnik, Magdalena Nehring-Gugulska, Monika Żukowska-Rubik

WIEDZA PERSONELU MEDYCZNEGO

Fakty i mity na temat karmienia piersią: co powinien wiedzieć o nim położnik – P. D. Berens

Poziomy kształcenia w zakresie laktacji – M. Nehring-Gugulska

Czy brak wiedzy jest nadal barierą utrudniającą zmiany postawy personelu? – B. Sztyber i E. Dmoch-Gajzlerska

Standardy kształcenia w dziedzinie laktacji opracowane przez nauczycieli CNoL 2012

Stanowisko nauczycieli Centrum Nauki o Laktacji w sprawie kształcenia 2012

Opieka lekarza rodzinnego nad matką karmiącą – A. Lewandowska

Konsultanci laktacyjni w systemie opieki zdrowotnej – M. Żukowska, M. Nehring-Gugulska, E. Dmoch-Gajzlerska

10 lat kształcenia Konsultantów laktacyjnych w Polsce – gdzie jesteśmy? – M. Nehring-Gugulska

BARIERY DLA KARMIENIA PIERSIĄ

Karmienie piersią bez barier? – stan aktualny. – U. Bernatowicz-Łojko

Karmienie piersią bez barier. V Zjazd Centrum Nauki o Laktacji. – M. Nehring-Gugulska

Raport o stanie karmienia piersią w Polsce 2015

Poradnictwo laktacyjne w Niemczech – opr. K. Kowol-Trela

Wiedza na temat karmienia piersią a praktyka wyłącznego karmienia piersią w Polsce. – M. A. Zielińska i wsp.

Matczyne czynniki wpływające na decyzję o karmieniu piersią noworodków poczętych metodą in vitro – omówienie artykułu. -opracowanie: J. Kołtunowicz, P. Stelmaszczyk na podstawie: Maternal Factors Influencing the Decision to Breastfeed Newborns Conceived with IVF Claire Castelli, Jeanne Perrin, Xavier Thirion, Florence Comte, Marc Gamerre and Blandine Courbiere BRESTFEEDING MEDICINE Volume 10, Number 1, 2015

Ocena przebiegu karmienia piersią w populacji dzieci 3 letnich na terenie miasta Żory. – J. Fajdek, praca magisterska 2013.

Czynniki determinujące okres karmienia dzieci mlekiem matki. – A. Kardziejonek, rozprawa napisana pod kierunkiem prof. Dr hab. n. med. W. Malinowskiego. WNoZ, Pomoreki Uniwersytet Medyczny w Szczecinie. Czerwiec 2019

Pozytywnie, ale realistycznie o karmieniu – M. Dietrich Leurer, E. Miskey; tłum. M. Żukowska-Rubik

PRAKTYKI SZPITALNE SPRZYJAJĄCE LAKTACJI

Rekomendacje PTN dotyczące leczenia żółtaczek u noworodków – J. Tołłoczko

Praktyki szpitalne – bariera nie do pokonania? – J. Żołonowska

Czy zabieg porodowy jest nadal barierą utrudniającą prawidłowe rozpoczęcie karmienia piersią? – K. Moskała

Czy niska urodzeniowa masa ciała jest barierą dla utrzymania karmienia piersią? – J. Baszczeska

Wpływ dotyku i ssania piersi przez nowonarodzone dziecko na poporodowy wyrzut oksytocyny – Matthiesen AS, Ransjö-Arvidson AB, Nissen E, Uvnäs-Moberg K.

Standard postępowania poporodowego sprzyjający karmieniu naturalnemu noworodków z małą masą ciała – B. Królak-Olejnik, M. Nehring-Gugulska, A. Oslislo

Wspieranie karmienia piersią w oddziałach intensywnej terapii noworodków – wzór do naśladowania? – Paula P. Meier, PhD, RN(a,b)*, Aloka L. Patel, MDa, Harold R. Bigger, MD(a) i wsp. (omówienie: P. Nehring i M. Nehring-Gugulska)

Żywienie mlekiem matki w polskich oddziałach szpitalnych – gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy? – B. Sztyber, E. Dmoch-Gajzlerska

Polski model pozyskiwania pokarmu kobiecego dla dzieci chorych i przedwcześnie urodzonych na tle doświadczeń innych krajów – A. Wesołowska, U. Bernatowicz-Łojko

Opieka laktacyjna w szpitalu w sytuacji porodu przedwczesnego – K. Osuch, A. Muszyńska, M. Nehring-Gugulska

ODCIĄGANIE I ŻYWIENIE MLEKIEM KOBIECYM

Komunikat CNoL w sprawie zapewnienia każdemu dziecku dostępu do mleka matki biologicznej – M. Nehring-Gugulska

Wskazania do odciągania mleka – kiedy, jak i czym? – M. Nehring-Gugulska

Metody dokarmiania dzieci karmionych piersią – trudny wybór? – A. Oslislo, M. Nehring-Gugulska

Metody dokarmiania dzieci karmionych piersią – A. Oslislo, M. Nehring-Gugulska, M. Żukowska-Rubik

Karmienie piersią inaczej – doświadczenia polskich matek – Kinga Osuch, Iwona Nehring, Magdalena Nehring-Gugulska

PROBLEMY Z ILOŚCIĄ MLEKA

Dokarmianie dzieci karmionych piersią – kiedy, czym i jak? – M. Żukowska-Rubik

Jak dokarmić dziecko, aby je odżywić i chronić laktację? – M. Żukowska-Rubik, K. Osuch

Stymulacja laktacji z wykorzystanie słodu jęczmiennego a parametry wzrostowe dziecka w przypadku kryzysu laktacyjnego – M. Nehring-Gugulska, M. Kucia, E. Wietrak

Niedostateczny przyrost masy u dziecka karmionego wyłącznie piersią – diagnoza, postępowanie, stymulacja laktacji – M. Nehring-Gugulska, M. Żukowska-Rubik

Ocena skuteczności karmienia piersią. Kiedy, jak i dlaczego należy to robić

PROBLEMY Z PIERSIAMI

Zabiegi w poradnictwie laktacyjnym – M. Żukowska-Rubik

Rak piersi a laktacja – B.Wilson-Clay, K. Hoover; tłum. K. Raczek-Pakuła

Jak motywacja wpływa na długość karmienia u matek o niskich dochodach – Racine E, Frick K wsp.; streszczenie i tłumaczenie: M. Żukowska-Rubik

Klasyfikacja problemów laktacyjnych z kodami ICD-10 – CNoL

Osłonki na brodawki zwane kapturkami – M. Castello-Rokicka, M. Nehring-Gugulska, M. Żukowska-Rubik

Academy of Breastfeeding Medicine Clinical Protocol #36: The Mastitis Spectrum, Revised 2022 – K. Mitchell et al.

Mastitis – causes and management – WHO 2000

Wpływ wsparcia udzielanego matkom przez doradczynie laktacyjne na częstość karmienia piersią wcześniaków na oddziałach intensywnej opieki neonatologicznej – Bożena Dubiel, Magdalena Nehring-Gugulska

Protokół leczenia zapalenia piersi – Magdalena Nehring-Gugulska, Monika Żukowska-Rubik

Schorzenia gruczołu mlekowego w okresie laktacji – Magdalena Nehring-Gugulska, Katarzyna Kowol-Trela

Schorzenia brodawek sutkowych w okresie laktacji – Magdalena Nehring-Gugulska, Katarzyna Kowol-Trela

Stanowisko Centrum Nauki o Laktacji dotyczące Protokołu ABM nr 36 i modelu mechanobiologicznego Pameli Douglas

PROBLEMY DZIECI KARMIONYCH PIERSIĄ

Wędzidełko języka u noworodka – ocena neonatologiczna i zalecenia – T. Sioda

Wędzidełko wargi górnej – czy ma związek z trudnościami w karmieniu piersią? – M. Żukowska-Rubik

Anoreksja u niemowląt – czy to możliwe? – W. Urmańska

Holistyczne podejście do terapii wad wrodzonych części twarzowej czaszki – opr. K. Raczek-Pakuła

Przedłużone stosowanie smoczka w dzieciństwie i palenie papierosów w okresie dorastania: dowody z historycznego badania kohortowego. – Ferreira HR et al.; stresz. i tłum. M. Żukowska-Rubik

Protokół oceny umiejętności ssania piersi. Postępy neonatologii – M. Nehring-Gugulska, M. Żukowska-Rubik, P. Stobnicka-Stolarska, B. Paradowska

Krótkie wędzidełko języka u niemowląt karmionych piersią – ciąć czy nie ciąć, oto jest pytanie! Konferencja Krakowska Jesień Pediatryczna 2015 – M. Nehring-Gugulska

Normogramy wczesnego ubytku masy ciała noworodków karmionych wyłącznie piersią – omówienie artykułu – opr. E. Broniszewska-Kwaśniok, D. Kulnicz

Dziecko z cukrzycą typu 1 karmione piersią – wyzwanie dla rodziców i zespołu terapeutycznego – K. Maciąg-Gralec

Stanowisko Centrum Nauk o Laktacji w sprawie karmienia piersią i mlekiem kobiecym w kontekście profilaktyki próchnicy wczesnodziecięcej – D. Bębenek, M. Nehring-Gugulska, M. Żukowska-Rubik

Niemowlęca skala uformowania stolca: proces tworzenia i wyniki – Bekkali N, Hamers S, Reitsma J, Van Toledo L, Benninga M.; opr: A. Falszewska

Frenotomia u noworodków i niemowląt – przegląd aktualnej literatury i propozycja zaleceń – M. Żukowska-Rubik, K. Jasińska, K Raczek-Pakuła, M. Nehring-Gugulska, M. Castello-Rokicka

Czy przyrosty masy ciała w pierwszym tygodniu życia mogą prognozować nadwagę w wieku 2. lat? – Lori Feldman-Winter et al.; opr. A. Browarska

Ssanie smoczka nie wpływa na karmienie piersią (Stosowanie smoczka “uspokajacza” a karmienie piersią – przegląd systematyczny) – Bożena Dubiel, Magdalena Nehring-Gugulska

Stosowanie smoczka po 15. dniu życia nie wpływa na czas trwania karmienia piersią – Bożena Dubiel, Magdalena Nehring-Gugulska

Z czego wynikają trudności w rozpoznawaniu skróconego wędzidełka języka u niemowląt? Obecny stan wiedzy – Monika Żukowska-Rubik, Aleksandra Kędzior, Michalina Bednarska-Kacprzak

Kontrowersje w pediatrii – Czy gluten należy wprowadzać do diety dziecka po ukończeniu 4. miesiąca życia, a przed ukończeniem 6. miesiąca życia?

Karmienie piersią dzieci z alergią na białka mleka krowiego. Aktualizacja wytycznych World Allergy Organization DRACMA

Stanowisko CNoL w sprawie wskazań do podcinania wędzidełka języka (frenotomii) u noworodków i niemowląt

Protokół oceny umiejętności ssania piersi – CNoL 2025

ŻYWIENIE MATEK KARMIĄCYCH

Stosowanie diety eliminacyjnej przez polskie matki karmiące piersią w świetle aktualnej wiedzy – M. Nehring-Gugulska, D. Bębenek, A. Krauze i wsp.

Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji – aktualizacja (2023) – A. Bzikowska-Jura, M. Żukowska-Rubik, A. Wesołowska i wsp.

Odżywianie matki karmiącej – M. Nehring-Gugulska

Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji (2013) – M. Borszewska-Kornacka, J. Rachtan-Janicka, A. Wesołowska i wsp.

Komentarz do Stanowiska Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji opublikowanych w STANDARDACH MEDYCZNYCH/PEDIATRII 2013; T. 11: 265-279. – M. Żukowska-Rubik

Rola diety eliminacyjnej u matki oraz stężenia IgA w mleku kobiecym w rozwoju alergii na mleko krowie u dzieci – Järvinen KM, Westfall JE, Seppo MS i wsp. (streszczenie i tłumaczenie: A. Urbanik)

Odżywianie w okresie ciąży i laktacji a ryzyko wystąpienia choroby atopowej u dziecka – K. Jeleń, F. Wiens, D. Paluszyńska, B. Królak-Olejnik

Importance of maternal diet in the training of the infant’s immune system during gestation and lactation – P. V. Jeurink, K. Knipping, F. Wiens, K. Barańska, B. Stahl, J. Garssen & B. Królak-Olejnik

Tłumaczenie: Importance of maternal diet in the training of the infant’s immune system during gestation and lactation – P. V. Jeurink, K. Knipping, F. Wiens, K. Barańska, B. Stahl, J. Garssen & B. Królak-Olejnik

Foods to Avoid While Breastfeeding? Experiences and Opinions of Polish Mothers and Healthcare Providers – K. Karcz, I. Lehman, B. Królak-Olejnik

Tłumaczenie: Foods to Avoid While Breastfeeding? Experiences and Opinions of Polish Mothers and Healthcare Providers – K. Karcz, I. Lehman, B. Królak-Olejnik

LECZENIE MATEK KARMIĄCYCH

Karmienie piersią po zastosowaniu radiofarmaceutyków, wskazany czas ograniczenia karmienia.

Leki stosowane do leczenia objawu Raynaud u kobiet karmiących w Polsce 2016

Matka karmiąca dziecko wymaga leczenia – czy to jest bezpieczne.

Wykonywanie badań obrazowych w trakcie laktacji

Najczęstsze problemy laktacyjne kobiety karmiącej piersią – K. Suchocka

Badania przesiewowe w kierunku depresji poporodowej – rekomendacje – A. Pietkiewicz

Czy depresja stanowi przeciwwskazanie do karmienia piersią? – M. Żukowska-Rubik

Czy i które leki przeciwdepresyjne stanowią przeciwwskazanie do karmienia piersią? – M. Żukowska-Rubik

Jakie wsparcie w karmieniu powinien udzielić lekarz kobiecie z depresją? Czy są jakieś szczególne zasady udzielania porad w takiej sytuacji? – M. Żukowska-Rubik

Poprawa poczucia własnej skuteczności w karmieniu piersią oraz zdrowia psychicznego w okresie poporodowym po konsultacjach laktacyjnych – badanie obserwacyjne. – M. Chrzan-Dętkoś, T. Walczak-Kozłowska, A. Pietkiewicz, J. Żołnowska

Karmienie piersią a badanie radiologiczne – M. Nehring-Gugulska

ROZSZERZANIE DIETY DZIECKA

Streszczenie wykładu prof. Szajewskiej “Zasady żywienia dzieci w praktyce” – K. Raczek-Pakuła

Dlaczego należy podawać witaminy dzieciom karmionym piersią? – Z. P. Halaba

Pokarmy uzupełniające. Kiedy? Jakie? Dlaczego? – H. Szajewska

SYTUACJE KRYZYSOWE

Jak chronić karmienie piersią w sytuacjach kryzysowych? – M. Żukowska-Rubik, M. Nehring-Gugulska

Karmienie piersią w dobie pandemii COVID-19 – zwiększona higiena i ochrona. Wytyczne dla personelu medycznego. – M. Żukowska-Rubik, M. Nehring-Gugulska

Zasady izolacji dziecka, matki i pozostałych osób oraz karmienia piersią lub mlekiem matki w trakcie pandemii COVID-19 – M. Nehring-Gugulska, M. Żukowska-Rubik, A. Własienko i wsp.

Pozyskiwanie mleka od matki z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2 lub chorej na COVID-19 hospitalizowanej w izolacji od dziecka – M. Nehring-Gugulska, A. Muszyńska, A. Paderewska i wsp.

Pozyskiwanie mleka od matki z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2 lub chorej na COVID-19 pozostającej w domu w izolacji od dziecka – M. Nehring-Gugulska, A. Muszyńska, K. Osuch i wsp.

Wzmożona higiena laktatora. Szczególne warunki w okresie pandemii COVID-19 – M. Nehring-Gugulska, A. Muszyńska, K. Osuch i wsp.

Zapewnienie bezpieczeństwa usłudze banków mleka wezwanym do działania w odpowiedzi na pandemie COVID-19 – N. Shenker

Stanowisko Fundacji Bank Mleka Kobiecego, Centrum Nauki o Laktacji i Polskiego Towarzystwa Wakcynologii w sprawie szczepienia przeciwko SARS-CoV-2 kobiet w okresie laktacji

Jak uchronić karmienie piersią w sytuacjach kryzysowych? – Monika Żukowska-Rubik, Magdalena Nehring-Gugulska

Żywienie noworodków i niemowląt w sytuacjach kryzysowych – komentarz polskiej Grupy Ekspertów do wybranych Wytycznych operacyjnych dotyczących żywienia niemowląt i małych dzieci w sytuacjach kryzysowych 2022

PRAWNE, ETYCZNE i KULTUROWE

Przestrzeganie praw kobiet karmiących piersią w Polsce. Wyniki badania ankietowego – A. Nagórska, M. Nehring-Gugulska, Z. Godyń-Myśliwy i wsp.

Respecting the rights of breastfeeding women in Poland. Survey results. – A. Nagórska, M. Nehring-Gugulska, Z. Godyń-Myśliwy, D. Bębenek, M. Świrk, J. Uchańska, J. Gugulska-Zygał, B. Kmieciak

Karmienie piersią w ustawodawstwie polskim – K. Witkowska

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami

Nowy Standard Opieki Okołoporodowej

Organizacja systemu wsparcia matek karmiących w Polsce – J. Żołnowska, M. Nehring-Gugulska, M. Żukowska-Rubik

Problemy etyczne w poradnictwie laktacyjnym – J. Żołnowska, A. Pietkiewicz, J. Winiarska

Matka nie chce karmić – uszanować jej wybór? – M. Nehring-Gugulska

Notatki z konferencji „Prawa dziecka – pacjenta”, zorganizowanej przez Ministerstwo Zdrowia i Warszawski Uniwersytet Medyczny w dniu 25.10.2012 – K. Raczek-Pakuła

Kulturowe i religijne aspekty karmienia piersią – A. Lewandowska

Słowniki

Słownik laktacyjny polsko-angielski

Słownik laktacyjny angielsko-polski

Materiały dla uczestników zjazdów cnol

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2008

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2009

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2010

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2011

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2012

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2013

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2014

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2015

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2016

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2017

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2018

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2019

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2020

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2021

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2022

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2023

Materiały dla uczestników Zjazdu CNoL 2024