Zasada 3: Sprawdź dowody naukowe

Informacje są poparte badaniami naukowymi lub rzetelną bibliografią

Karmienie piersią to zagadnienie, które często jest obarczone mitami i dezinformacją, dlatego kluczowe jest podejmowanie decyzji na podstawie rzetelnych informacji. Jedną z ważnych zasad jest sprawdzenie, czy dany artykuł zawiera bibliografię, czyli listę źródeł, na których opiera się jego treść. Artykuły oparte na solidnych badaniach naukowych zazwyczaj zawierają bibliografię, co pozwala nam zweryfikować ich wiarygodność.

Jeśli autor nie podał źródła prezentowanej treści, można samodzielnie przeszukać następujące miejsca celem weryfikacji:

• Badania naukowe: Idealnym źródłem są publikacje naukowe, zwłaszcza recenzowane artykuły naukowe w renomowanych czasopismach medycznych. Przeglądając informacje na temat karmienia piersią, warto szukać odniesień do aktualnych badań naukowych, które zostały przeprowadzone przez instytucje badawcze i opublikowane w renomowanych czasopismach. Aby tam opublikować, badacze muszą spełniać szereg wymogów, stąd wiarygodność badań jest pewniejsza. Takie platformy jak PubMed, Google Scholar, czy Scopus zawierają ogromną liczbę artykułów naukowych z różnych dziedzin, w tym związanych z karmieniem piersią. Wyszukiwanie za pomocą odpowiednich słów kluczowych, takich jak „breastfeeding”, „lactation”, czy „human milk”, może pomóc w znalezieniu najnowszych badań na ten temat.
• Rekomendacje Międzynarodowych Organizacji Zdrowotnych i Towarzystw Naukowych: Organizacje takie jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP), Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN), Europejskie Towarzystwo Alergologii Dzieci i Immunologii Klinicznej (ESPACI) czy nasze polskie towarzystwa takie jak Polskie Towarzystwo Pediatryczne (PTP), Polskie Towarzystwo Neonatologiczne (PTN), Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiŻD), Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników (PTGiP) i wiele innych są autorytetami w dziedzinie zdrowia matki i dziecka. Takie rekomendacje przygotowuje zespół ludzi, bada doniesienia naukowe i tworzy konsensus. Jasne, że czasem bywa, że zagraniczne gremia szybciej reagują na zmieniającą się wiedzę. Taka nasza, polska specyfika. W obszarze karmienia piersią często z opóźnieniem docierają nowości lub latami pokutują stare wzorce. W tworzeniu polskich rekomendacji coraz częściej uczestniczą medycy – CDL, IBCLC, warto zwrócić więc uwagę na nazwiska autorów.
• Rekomendacje, protokoły postępowania organizacji lub towarzystw naukowych zajmujących się stricte medycyną karmienia piersią (breastfeeding medicine): Warto szukać publikacji wydanych przez np. Academy Breastfeeding Medicine, Komisja Karmienia Piersią American Academy of Pediatrics i in. W Polsce Centrum Nauki o Laktacji, Fundacja Bank Mleka Kobiecego, Komitet Upowszechniania Karmienia Piersią i in.
• Podręczniki, artykuły wydane przez wydawnictwa medyczne: proces wydawniczy wymaga nie tylko solidnego opracowania tematu, ale też recenzji niezależnych ekspertów z danej dziedziny. To zapewnia rzetelność. Jest kilka polskich wydawnictw, które szczególnie są aktywne w obszarze karmienia piersią i publikują od prawie 20 lat w papierze i na swoich stronach opracowania i artykuły tworzone przez ekspertów z różnych dziedzin, a dotyczące laktacji i karmienia piersią np. Medycyna Praktyczna, Medycyna po dyplomie, Standardy Medyczne, PZWL, Neomedica i in.

Informacje są aktualne (sprawdzasz datę)

Kiedy czytamy artykuły na temat karmienia piersią, warto zwrócić uwagę także na datę publikacji. Informacje z przeszłości mogą być już nieaktualne ze względu na postęp naukowy i zmiany w praktyce medycznej. Dlatego ważne jest, aby korzystać z najnowszych dostępnych źródeł, które odzwierciedlają aktualne standardy opieki zdrowotnej. Sprawdzenie daty publikacji pozwala uniknąć korzystania z przestarzałych informacji i podejmować decyzje oparte na najbardziej aktualnych danych.

Weryfikacja bibliografii i dowodów naukowych może wymagać trochę dodatkowej pracy, ale jest niezwykle istotna dla zapewnienia dostępu do rzetelnych i wiarygodnych informacji na temat karmienia piersią, które mogą pomóc w podejmowaniu najlepszych decyzji dotyczących opieki nad dzieckiem.