Przeciwwskazania i kontrowersje

Przeciwwskazania i kontrowersje

Nowe polskie zalecenia opublikowane w:

Bernatowicz-Łojko U, Nehring-Gugulska M, Olejnik-Królak B. UZASADNIONE MEDYCZNIE PRZECIWWSKAZANIA DO KARMIENIA PIERSIĄ/POKARMEM KOBIECYM ORAZ WSKAZANIA DO STOSOWANIA SUBSTYTUTÓW MLEKA KOBIECEGO, Załącznik 11 do Helwich E. i wsp. Wilińska M. (red). Standard Wczesnej Stymulacji Laktacji, Standardy Med 2014 tom 11, nr 1, str 9-57

Zaktualizowane w listopadzie 2014 przez Centrum Nauki o Laktacji

Czy można podawać pokarm kobiecy?

NIE

Galaktozemia klasycznaWskazany preparat bezlaktozowy
TAKPod nadzorem specjalistycznym, karmienie mlekiem kobiecym uzupełnione specjalnymi preparatami mlekozastępczymi
FenyloketoniuriaWskazany preparat uzupełniający bez fenyloalaniny, Kontrola stężenia fenyloalaniny w surowicy krwi dziecka
Inne postacie galaktozemiiWskazany preparat uzupełniający bezlaktozowy
Choroba syropu klonowegoWskazany preparat uzupełniający bez leucyny, izoleucyny, waliny
Wrodzona nietolerancja laktozyWskazany preparat uzupełniający bezlaktozowy
Inne wrodzone choroby metaboliczne z nieprawidłową przemianą aminokwasówWskazany preparat uzupełniający dobrany indywidualnie do potrzeb
Zaburzenia oksydacji kwasów tłuszczowychWskazany preparat uzupełniający niskotłuszczowy, ew. MCT, dobrany indywidualnie do potrzeb

Czy można karmić piersią/podać mleko biologicznej matki?

NIE
Stałe przeciwwskazanie do podawania pokarmu matki biologicznej
Zakażenie matki wirusem HIV-1, HIV-2*
Zakażenie matki wirusem HTLV-1, HTLV-2
* dotyczy krajów uprzemysłowionych ( w tym Polski)

NIECzasowe przeciwwskazanie do karmienia piersią/pokarmu kobiecego
Inwazyjna postać zakażenia (bakteriemia, sepsa, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, septyczne zapalenie kości, stawów) wywołane m.in. przez: Hib, N.meningitidis, S.aureus, Streptococcus pneumoniae, Streptococcus gr.B)Powrót do karmienia piersią/mlekiem matki zwykle po 24-48 h od rozpoczęcia leczenia przyczynowego, przy poprawie stanu klinicznego matki
BrucelozaPowrót do karmienia piersią/mlekiem matki zwykle po 48-96 h od rozpoczęcia leczenia przyczynowego, przy poprawie stanu klinicznego matki
KiłaPowrót do karmienia piersią/mlekiem matki zwykle po 24 h od rozpoczęcia leczenia przyczynowego
RzeżączkaPowrót do karmienia piersią/mlekiem matki zwykle po 24 h od rozpoczęcia leczenia przyczynowego
Narkomania i choroba alkoholowaMożliwy powrót do karmienia piersią/mlekiem matki w okresie abstynencji
Stosowanie leków L5 (wg Hale)Możliwy powrót do karmienia piersią/mlekiem matki po zakończeniu leczenia (po okresie karencji niektórych radiofarmaceutyków)
Ciężki stan kliniczny matki uniemożliwiający odciąganie pokarmuPowrót do karmienia przy poprawie stanu klinicznego

Czy dziecko może być karmione bezpośrednio z piersi?

NIECzasowe przeciwwskazanie do karmienia bezpośrednio z piersi
Zmiany chorobowe na brodawce piersiowej w przebiegu zakażenia HSV-1, VZV, gruźlicy, liszajca zakaźnegoPrzeciwwskazanie do karmienia dotyczy tylko piersi ze zmianami chorobowymi i tylko do czasu ich wygojenia, jeśli istnieje możliwość odciągania pokarmu z chorej piersi bez ryzyka kontaminacji drobnoustrojami wywołującymi w/w choroby to można podawać go dziecku
Nieleczona gruźlicaPowrót do karmienia piersią po 14 dniach od rozpoczęcia leczenia przyczynowego, w tym czasie wskazana izolacja dziecka od matki
Ospa wietrzna/półpasiecJeżeli objawy choroby i matki pojawiły się między 5 dobą przed porodem a 2 dobą po porodzie należy podać immunoglobuliny (VZIG), w innym przypadku nie ma wskazań do izolacji ani przeciwwskazań do karmienia piersią
OdraJeżeli objawy u matki pojawiły się 5 dni przed porodem lub 2 dni po porodzie, to dziecko należy izolować 72 h oraz podać mu immunoglobulinę, w tym czasie zalecane żywienie odciągnięty mlekiem matki (obecne sIgA)
Niestabilny stan kliniczny dzieckaO ile nie ma przeciwwskazań do żywienia enteralnego , rozpocząć karmienie odciąganym pokarmem matki
TAKchociaż problemy zdrowotne należy wziąć pod uwagę
WZW A u matkiWskazane podanie dziecku immunoglobuliny (SIG) jeśli matka zachorowała w ciągu 5 dni przed lub 2 dni po porodzie
WZW B u matkiNie ma wskazań do izolacji dziecka; zalecane podanie noworodkowi immunoglobuliny a/HBV oraz szczepionki p/WZW B, zgodnie z aktualnym Programem Szczepień Ochronnych
WZW C u matki (anty HCV +, HCV RNA +)Karmienie przeciwwskazane tylko przy koinfekcji HIV
Cytomegalia (matka seropozytywna)Nie ma ewidentnych przeciwwskazań do podaży mleka matki nawet skrajnie niedojrzałym wcześniakom. Proces mrożenia redukuje, ale nie eliminuje wirusa z mleka. Proces pasteryzacji eliminuje wirusy, ale jednocześnie istotnie obniża wartości immunologiczne i odżywcze mleka w stosunku do ryzyka zakażenia CMV. Diagnostyka w kierunku CMV matki i dziecka wskazana z powodów ogólnomedycznych
Grypa H1N1 u matkiWskazane rygorystyczne przestrzeganie zasad higieny (mycie rąk, używanie chirurgicznej maski twarzowej przez matkę itp.) Wskazana izolacja matki w ostrej fazie choroby, w trakcie gorączki i nasilonych objawów niewydolności oddechowej
Ropień piersi /zapalenie piersiZalecane kontynuowanie karmienia piersią (skraca okres leczenia). Jeśli karmienie z piersi będzie powodowało duże dolegliwości bólowe lub, w przebiegu leczenia chirurgicznego, wystąpią ograniczenia dostępu do brodawki, mleko należy odciągać i podawać dziecku; bez ograniczeń można karmić dziecko ze zdrowej piersi
Alkohol   Nikotyna Narkotyki, środki odurzająceSporadyczne spożycie niewielkich ilości (do 10g etanolu) niejest szkodliwe, karmienie po 2 godzinach Regularne spożywanie (alkoholizm) jest szkodliwe dla matki i dziecka, wyklucza karmienie. Palenie jest szkodliwe dla matki i dziecka, również bierne. Należy unikać, ewentualnie do 5 papierosów dziennie nie przy dziecku. Zażywanie ekstazy, amfetaminy, kokainy, marihuany, PCP, heroiny i in. jest szkodliwe dla matki i dziecka; narkomanki nie powinny karmić piersią, stosowanie sporadyczne: w okresie stosowania w/w środków matki nie powinny karmić, w kilka-kilkanaście-kilkadziesiąt godzin od zażycia ostatniej dawki (zależy od użytej substancji) można wrócić do karmienia piersią
Środki cieniujące stosowane w diagnostyce radiologicznej u matkiZgodnie z wytycznymi European Society of Urogenital Radiology (ESUR), matki karmiące piersią nie muszą przerywać karmienia w związku z przyjęciem środków kontrastowych
Hiperbilirubinemia u dzieckaJedynie przy wysokiej hiperbilirubinemii (20-25 mg/dL) w przebiegu żółtaczki pokarmu kobiecego należy rozważyć podanie hydrolizatu białkowego