M. Nehring-Gugulska
Dlaczego?
Wytwarzanie pokarmu odbywa się zgodnie z prawem popytu i podaży**. Gdy karmienie piersią przebiega prawidłowo, gruczoł piersiowy idealnie dostosowuje ilość wytwarzanego pokarmu do potrzeb stale rosnącego dziecka.
Przyczyny niedoboru pokarmu:
2. Zmniejszenie podaży, czyli zbyt mała ilość pokarmu w stosunku do potrzeb dziecka (czynniki związane z matką):
Niedobór pokarmu u matki powoduje niedożywienie dziecka, jeśli jest ono karmione wyłącznie piersią. U dzieci dokarmianych nie stwierdza się zazwyczaj zaburzeń w przyroście masy ciała.
Jak rozpoznać?
O niedoborze pokarmu u matki mogą świadczyć poniższe wskaźniki:
w pierwszych 3 mc | mniejszy niż 18 g/dobę, mniejszy niż 120 g/tydzień, mniejszy niż 500g/miesiąc |
w 4 – 6 mc | mniej niż 16g/dobę, mniej niż 100g/tydzień mniej niż 450/mc |
w 6 – 9 mc | mniej niż 11g/dobę, 80g/tydzień, 350 g/miesiąc |
w 9 – 12 mc | mniej niż 9/dobę, 60g/tydzień, 270 g/miesiąc |
Niemowlęta niedożywione są zazwyczaj niespokojne, płaczliwe, mało śpią, domagają się częstych i długich karmień (spędzają przy piersi niemal całą dobę). Bywają również dzieci, które pomimo dużych zaburzeń w przyroście masy ciała sprawiają wrażenie zadowolonych. Na karmienia budzą się kilka razy w ciągu doby, przesypiają całą noc. W tych sytuacjach problem jest zwykle wykrywany przypadkiem przy okazji kontrolnej wizyty u pediatry. Niemowlęta niedożywione oddają mało stolców i niewielkie ilości skoncentrowanego moczu (rzadziej niż 6 razy na dobę), mogą być odwodnione.
Pamiętaj!
Niedożywienie dziecka jest niezwykle trudnym emocjonalnie problemem dla kobiety, podważa jej wiarę w siebie i poczucie wartości jako matki, która nie może wykarmić własnego dziecka.
Z czym różnicować?
Z pozornym niedoborem.
Co robić?
Pamiętaj! Im częściej i skuteczniej dziecko ssie, tym więcej pokarmu powstaje. Nie ma sensu opóźnianie kolejnego karmienia, by pokarm „nazbierał się” w piersi.
Laktacja poprawia się na ogół po 4-7 dniach. Próba odbudowy laktacji nie powinna trwać dłużej niż 2-3 tygodnie.
Jak zapobiegać?
Udowodniono skuteczność następujących metod:
Uwaga! Matkę należy natychmiast skierować do konsultanta laktacyjnego lub lekarza jeśli:
Ćwiczenie
Pani Olga była ze swoją 6 – tygodniową Agnieszką na wizycie profilaktycznej u pediatry. Okazało się, że dziewczynka waży 4550g, tylko o 300g więcej niż przy urodzeniu. Pani Olga jest zdruzgotana tą wiadomością, zupełnie nie rozumie, jak to się mogło stać. Agnieszka jest takim spokojnym niemowlęciem, dużo śpi, właściwie nie płacze. Jest karmiona zgodnie z zaleceniami „na żądanie”, pani Olga pije dużo wody i soków, dobrze się odżywia, nie czuje się zmęczona. Chciała karmić piersią jak najdłużej, ale w tej sytuacji zwątpiła w możliwość wykarmienia Agnieszki piersią.
Dowiadujesz się od pani Olgi, że Agnieszka budzi się na karmienia co 4 – 5 godzin, w nocy je raz, czyli w ciągu doby jest przy piersi najwyżej 6 razy. Ssie chętnie, słychać łykanie, ale po 10 minutach jedzenia Agnieszka dość mocno zasypia. Ponieważ po odłączeniu od piersi wybudza się, pani Olga daje córeczce smoczek. Stolce są co 2 dni, niezbyt obfite, zielonkawe, mała moczy 5 pieluszek tetrowych w ciągu doby. Najniższą masę ciała stwierdzono w III dobie – 3900 g. Obliczasz przyrost masy ciała dziecka: (4550 – 3900): 6 = 108,3 (g/tydzień).
W czasie karmienia Agnieszki Twoją uwagę zwróciło cmokanie i zapadanie się policzków dziecka.
Co powiesz i zalecisz pani Oldze?
1. …………………………………………………………………………………………
2. …………………………………………………………………………………………
3. …………………………………………………………………………………………
4. …………………………………………………………………………………………
5. …………………………………………………………………………………………
6. …………………………………………………………………………………………
7. …………………………………………………………………………………………
1. Staraj się zrozumieć i zaakceptować jej niepokój.
2. Wytłumacz przyczyny niskiego przyrostu masy ciała Agnieszki (zbyt mało karmień, ograniczanie ssania piersi przez smoczek), nie krytykując i nie oceniając matki.
3. Dodaj otuchy i przekonaj, że nadal możliwe jest wykarmienie piersią dziecka, ponieważ zaistniałe błędy można w prosty sposób skorygować, a przyrost masy ciała nie jest dramatycznie niski.
4. Naucz panią Olgę przystawiać dziecko prawidłowo, tak by ssało pierś odpowiednio głęboko.
5. Zaleć karmienie co 1,5 godziny w dzień i co 3 h w nocy, z obu piersi, z mobilizowaniem dziewczynki do aktywnego ssania
6. Przekonaj matkę, by nie podawała smoczka przez pewien czas! Najlepiej, żeby dziecko zaspokajało potrzebę ssania przy piersi
7. Zaleć zioła mlekopędne. Umów za 5 dni na wizytę kontrolną
Bibliografia: