Zakażenia bakteryjne i grzybicze
Zakażenie bakteryjne ran brodawek
Uszkodzone tkanki są podatne na zakażenie, najczęściej jest ono wywołane przez St. Aureus pochodzące z jamy ustnej dziecka lub ze skóry. Zakażenie może szerzyć się w głąb gruczołu piersiowego, ryzyko zapalenia piersi jest wysokie.(Livingstone 1996)
Zakażona brodawka jest obrzęknięta, zaczerwieniona, często stwierdza się obecność ropnej wydzieliny, matka zgłasza wyraźne nasilenie dolegliwości bólowych.
Co robić?
Należy zalecić matce:
- płukanie ran po karmieniach przegotowaną wodą lub naparem szałwii, raz dziennie przemywanie delikatnym mydłem (oczyszczanie rany z martwych tkanek i drobnoustrojów).
- stosowanie miejscowo antyseptyku (np. octenidyny) 4-5 razy dziennie przez 5-7dni
Przed rozpoczęciem leczenia warto wykonać wymaz z rany i w razie potrzeby wdrożyć leczenie miejscowym antybiotykiem zgodnie z antybiogramem.
Grzybica piersi
(Candidiasis, trush)
Zakażenie drożdżakiem Candida albicans rozwija się zwykle w późniejszym okresie karmienia piersią i matka może podawać, że na początku nie miała żadnych problemów.
Skóra na brodawce i otoczce może wyglądać prawidłowo lub być zaczerwieniona, błyszcząca, łuszcząca, z białawym nalotem, zmiany niekiedy są wyraźnie odgraniczone. Może pojawić się rumieniowa wysypka na brodawce i otoczce. Matka odczuwa piekący, kłujący ból i swędzenie w czasie karmienia i pomiędzy nimi.
U dziecka najczęściej stwierdza się obecność pleśniawek w jamie ustnej. W wywiadzie matka może podawać przebyte niedawno leczenie antybiotykami jej lub dziecka, rumień pieluszkowy, grzybicze zapalenie pochwy. (Amir 1995, 1996, 2002)
Co robić:
Matce należy zlecić:
- smarowanie brodawek środkiem przeciwgrzybiczym (np. Clotrimazol maść 1%, Pevaryl, Nystatyna w zawiesinie i inne preparaty) 3-4 razy dziennie po karmieniu przez minimum 14 dni
- pędzlowanie jamy ustnej dziecka środkiem przeciwgrzybiczym (np. Nystatyna zawiesina) 4 razy dziennie po 1 ml po karmieniu przez minimum 14 dni
- wietrzenie piersi, ekspozycję na działanie promieni słonecznych (z umiarem) lub osuszanie suszarką po każdym karmieniu
- używanie zawsze suchych i świeżych wkładek do biustonosza
- częste pranie bielizny, która ma kontakt z pokarmem
- dokładne i częste mycie rąk
- codzienne wyparzanie zabawek – gryzaczków i innych przedmiotów, które dziecko bierze do buzi
Pamiętaj! Konieczne jest jednoczesne leczenie matki i dziecka!
Livingstone V, Willis CE. Staphyllococcus aureus and sore nipples. Can Fam Psych,1996
Amir LH, Garland SM. Candida albicans: is it associated with nipple pain? Gynecol Obstet Invest. 1996
Amir LH. Candida and the lactating breast. J Hum Lact, 1995
Amir LH. Candida: What’s new? ABM news and views. 2002