Zjazd odbył się dnia 9-10 czerwca 2017 w Warszawie w Instytucie Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej PAN ul. ks. Trojdena 4
Tematem zjazdu było: Karmienie piersią to nie tylko żywienie!
Gościem specjalnym na nasze dziesięciolecie była – Barbara Wilson-Clay, USA –
Wśród wykładowców byli m.in. prof. Barbara Królak-Olejnik, prof. Marek Szczepański, dr inż. Joanna Rachtan-Janicka i wielu innych
WSPÓŁORGANIZATORZY
KOMITET NAUKOWO-ORGANIZACYJNY
Prof. dr hab. n. med. Ewa Dmoch-Gajzlerska
Prof. dr hab. n. med. Barbara Królak-Olejnik
Dr n. med. Monika Żukowska-Rubik
Dr n. med. Magdalena Nehring-Gugulska
PATRONAT HONOROWY
KOMITET HONOROWY ZJAZDU
Prof. dr hab. n. med. Hanna Szajewska
Dr Elwira Soplińska
Prof. dr hab. n. med. Maria K. Borszewska-Kornacka
Prof. dr hab. n. med. Ewa Helwich
mgr Maria Jolanta Królak
Prof. dr hab. n. med. Krzysztof Czajkowski
mgr Leokadia Jędrzejewska
PATRONAT MEDIALNY
PARTNERZY
SPONSOR PLATYNOWY
SPONSOR ZŁOTY
SPONSOR SREBRNY
SPONSORZY
INFORMACJE O WYKŁADOWCACH I GOŚCIACH
Barbara Wilson-Clay rozpoczęła wspieranie matek karmiących jako liderka La Leche League w USA w 1981 roku i przyczyniła się do powstania standardów kształcenia, egzaminowania, a obecnie zawodu konsultanta laktacyjnego (IBCLC). Sama została konsultantem IBCLC w 1987 roku. Od roku 2008 jest Członkiem Specjalnym Międzynarodowego Stowarzyszenia Konsultantów Laktacyjnych (ILCA). Od 25 lat prowadzi prywatną praktykę w Austin w stanie Teksas. Jest członkiem wielu lokalnych, krajowych i międzynarodowych zarządów i koalicji na rzecz promocji karmienia piersią. Jej badania i komentarze są szeroko publikowane. Barbara pomogła w tworzeniu i pełniła funkcję Wiceprezesa Zarządu Banku Mleka Kobiecego w Austin. Działała w Komisji etyki Międzynarodowej Rady Egzaminatorów Konsultantów Laktacyjnych. Jest aktywną wolontariuszką lobbującą na rzecz uznania karmienia piersią za ważne zadanie z zakresu zdrowia publicznego w Teksasie.
- Członek Specjalny Międzynarodowego Stowarzyszenia Konsultantów Laktacyjnych (FILCA)
- Wiceprezes Zarządu Banku Mleka Kobiecego w Austin
- Członek grupy lobbującej Zdrowe matki, zdrowe dzieci w Austin
- Członek Koalicji na rzecz Karmienia Piersią w Teksasie
- Członek Zarządu ds Międzynarodowej Rady Egzaminatorów Konsultantów Laktacyjnych 1997- 1999
- Współautor 6-tej edycji Atlasu Karmienia Piersią.
Barbara była już dwukrotnie w Polsce i spotkała się ze wspaniałym przyjęciem. Lubi tu wracać. Dzieli się swoim doświadczeniem, ale uwielbia słuchać naszych historii. Jest dla nas wzorem konsultanta, uczymy się od niej nie tylko najnowszej wiedzy, ale też wnikliwego badania i niezwykłego podejścia do pacjenta.
prof. Barbara Królak-Olejnik
Prof. nadzw. Dr hab. n. med. Specjalista pediatra, neonatolog, IBCLC do 2015 r. Kierownik Katedry I Kliniki Neonatologii Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Wieloletni staż w_Oddziale Neonatologii Katedry I Kliniki Ginekologii, Perinatologii I Neonatologii Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach – pierwszy w Polsce Oddział III stopnia referencyjności, posiadający tytuł „Szpitala przyjaznego dziecku”. Prezes I współtwórca Polskiego Towarzystwa Konsultantów I Doradców Laktacyjnych, będącego członkiem Europejskiego Towarzystwa Laktacyjnego ELACTA. Członek wielu towarzystw naukowych, min.: Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego, Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej. Autor i współautor 153 prac naukowych.
prof. nadzw. dr hab. n. med. Ewa Dmoch-Gajzlerska
Specjalista ginekolog-położnik, specjalista medycyny społecznej, dr hab. n. med. , prof. WUM. Od ukończenia studiów do 2002 roku pracowała w Klinice Położnictwa i Ginekologii CMKP w Warszawie. Od 1 sierpnia 2002 r. Kierownik Zakładu Dydaktyki Ginekologiczno-Położniczej Wydziału Nauki o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego i przez dwie kadencje Prodziekan kierunku Położnictwo do roku 2016. Redaktor Naczelny czasopisma Położna. Nauka i Praktyka. Kierownik specjalizacji wielu lekarzy z zakresu ginekologii i położnictwa. Promotor 12 prac doktorskich, 3 otwartych przewodów, opiekun 5 osób na studiach doktoranckich. Nagrodzona przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej, Dyrektora Centrum Kształcenia Podyplomowego oraz Rektora WUM za osiągnięcia dydaktyczne, naukowe i organizacyjne. Posiada odznaczenia państwowe.Jest autorką 65 prac oryginalnych, 41 komunikatów zjazdowych, oraz 4 książek, monografii i 65 rozdziałów. Niezwykle przyjazna matce, dziecku, karmieniu piersią, położnym i rzeszy studentek położnictwa.
lek. Urszula Bernatowicz-Łojko
Pracuje w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym im. L. Rydygiera_w Toruniu. Pacjenci mówią, że ciepły uśmiech nigdy nie schodzi z jej ust. Jest neonatologiem, pediatrą, konsultantką laktacyjną IBCLC,-najbliższe jej sercu są noworodki i ich mamy. To właśnie dla nich współtworzy w Toruniu regionalny Bank Mleka Kobiecego.
Koordynatorka programów: „Promocji Karmienia Piersią i Pokarmem Kobiecym Dzieci w Województwie Kujawsko-Pomorskim” oraz „Mamy Mleko dla Wcześniaka w Województwie Kujawsko-Pomorskim” . Należy do międzynarodowego stowarzyszenia lekarzy promujących karmienie piersią dzieci The Academy of Breastfeeding Medicine. Od kilku lat uczestniczy w obradach międzynarodowej grupy specjalistów zajmujących się organizacją Banków Mleka Kobiecego zrzeszonych w EMBA, czyli Europejskim Stowarzyszeniu Banków Mleka. Jest też członkinią Zarządu Komitetu Upowszechniania Karmienia Piersią. I, co chyba najważniejsze dla torunian, Pani Doktor współtworzy Radę Naukową Fundacji Bank Mleka Kobiecego.
dr n. med. Monika Żukowska – Rubik
Lekarz pediatra, konsultant IBCLC i CDL, od 1996 roku pracuje w poradni laktacyjnej Centrum Medycznego „Żelazna” w Warszawie, gdzie prowadzi pacjentki i niemowlęta z trudnymi problemami w karmieniu piersią. Jest wykładowcą, trenerem szkolenia praktycznego i egzaminatorem na kursach organizowanych przez Centrum Nauki o Laktacji. Jest również współautorem programów szkoleniowych m.in.: „Problemy w laktacji”. Publikuje prace nt. postępowania w laktacji w czasopismach dla lekarzy i położnych. Jest współtwórcą Rady Międzynarodowych Konsultantów Laktacyjnych, której przewodniczyła w latach 2005–2009 (obecnie Polskie Towarzystwo Konsultantów i Doradców Laktacyjnych). Współtworzyła wydanie pierwszego polskiego podręcznika dla profesjonalistów pt. „Karmienie piersią w teorii i praktyce” wydanego przez medycynę Praktyczną w 2012 roku. Prywatnie żona lekarza i mama trójki dzieci, karmionych piersią w sumie przez 8 lat.
prof. dr hab. n. med. Marek Szczepański, specjalista chorób dzieci, specjalista neonatolog
Pracuje w Klinice Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku na stanowisku Kierownika Klinki.
Dorobek naukowy/działalność edukacyjna (publikacje, artykuły, wystąpienia):
publikacje: 310 (artykuły, komunikaty zjazdowe, rozdziały w książkach i monografiach);
artykuły: 138 artykułów w polskich i zagranicznych czasopismach recenzowanych;
wystąpienia na konferencjach lub spotkaniach edukacyjnych;
ponad 70 w ciągu ostatnich 10 lat;
prowadzone szkolenia: ok. 30 w ostatnich 10 latach
Interesuje się neonatologią, w tym szczególnie gastroenterologią, żywieniem parenteralnym, żywieniem troficznym, karmieniem piersią, mlekiem kobiecym; pre- i probiotykami w żywieniu noworodków i niemowląt; alergią pokarmową u noworodków i niemowląt; wcześniactwem. Poza tym immunologią rozwojową: rola śródbłonka naczyń w patogenezie schorzeń okresu noworodkowego; stan zapalny, stres oksydoredukcyjny; cytoprotekcyjne właściwości erytropoetyny.
Gwiazda wieczoru – „DlaNiepoznaki”
Zespół powstał_w październiku 2015 roku. Początkowo zespół skupiał w swoich szeregach 6 zapaleńców, którzy w ekspresowym tempie przygotowali spektakl zatytułowany ” Wizyta, czyli komedia małżeńska ze śmiercią w tle”. Po ogromnym medialnym sukcesie do grupy dołączyło kolejnych 5 pasjonatów sztuki aktorskiej i już w nowym składzie zespół zrealizował pełnowymiarowy spektakl zatytułowany „Brudna sprawa”. 24 marca odbyła się kolejna premiera. Spektakl zatytułowany ” Casting, czyli ostatnia szansa” został zrealizowany w znów poszerzonym składzie – do grupy dołączyło 3 nowych aktorów. Zespół jest w trakcie realizacji kolejnej sztuki „Kłopoty z facetami”, której premierę zaplanowano na maj 2017. Jednocześnie przygotowuje spektakl dla dzieci, który swoją premierę będzie miał w czerwcu z okazji Dnia Dziecka. W 2017 założyliśmy Stowarzyszenie Pabianickich Artystów Amatorów „DlaNiepoznaki”. Prezesem Stowarzyszenia jest pan Tomasz Grzegorzewski, natomiast autorką scenariuszy i kierownikiem artystycznym grupy pani Dorota Olejnik.
W CZASIE KONFERENCJI OMÓWIONE ZOSTAŁY NASTĘPUJĄCE TEMATY:
Karmienie piersią to więcej niż pożywienie
Barbara Wilson-Clay, BS, IBCLC, FILCA
Istnieje coraz więcej dowodów potwierdzających korzyści płynące z karmienia piersią. Udokumentowano korzyści zdrowotne dla konkretnych niemowląt i ich matek, jak również korzyści ekonomiczne dla rodzin i całych narodów. Władze zaczynają postrzegać karmienie piersią jako istotną kwestię w dziedzinie opieki zdrowotnej. Jednakże konieczne jest szersze promowanie polityki karmienia piersią i wspieranie jej funduszami. Aby kobiety mogły z sukcesem osiągać cele związane z karmieniem piersią niezbędne jest zapewnienie im profesjonalnego wsparcia. W sytuacjach kryzysowych (np. klęski żywiołowe) najbardziej narażone są kobiety i niemowlęta. W takich sytuacjach wsparcie karmienia piersią może zapewnić przetrwanie najmłodszych. Niniejszy wykład prezentuje wnioski wyciągnięte z sytuacji kryzysowych i opracowane strategie.
Czy Polska jest krajem przyjaznym matce karmiącej i jej dziecku?
Monika Żukowska-Rubik, Magdalena Nehring-Gugulska, Ewa Wietrak, Magdalena Castello-Rokicka
Badanie Centrum Nauki o Laktacji i Mleko Mamy Rządzi
W zeszłym roku opublikowaliśmy Raport „Czy Polska jest krajem przyjaznym matce karmiącej i jej dziecku?”, który dotyczył trzech obszarów: opieki pediatrycznej w przychodniach, oddziałów niemowlęcych oraz miejsc pracy. Zapytaliśmy matki, czy czują się wspierane w karmieniu piersią, czy dostają właściwe informacje i pomoc. Raport ujawnił, że to wsparcie jest zdecydowanie niewystarczające. W tym roku Centrum Nauki o Laktacji we współpracy z Fundacją Mleko Mamy Rządzi przeprowadziło badania, które dotyczyły opieki położnych środowiskowych oraz lekarzy ginekologów-położników w kontekście wspierania karmienia naturalnego. Matki dzieci w wieku od 2-24 miesięcy były ankietowane za pośrednictwem internetu. Ankieta składała się z 44 pytań. Uzyskaliśmy odpowiedzi od 5936 respondentek!!!! Matki, które wzięły udział w badaniu pochodziły w równych proporcjach z dużych i mniejszych miast oraz wsi, a więc grupa była reprezentatywna dla całego kraju.
Czym najlepiej karmić wcześniaki i jak to osiągnąć w realiach polskich?
Prof. Marek Szczepański
Pokarm kobiecy jest najlepszym źródłem wszystkiego, co niezbędne do prawidłowego rozwoju noworodka również urodzonego przedwcześnie. Badania składu pokarmu kobiecego wykazują, że pomimo niedojrzałości strukturalnej i czynnościowej gruczołów piersiowych do podjęcia laktacji, w ciążach zakończonych przedwcześnie, skład pokarmu w pierwszym tygodniu po porodzie, wydaje się być idealny dla niedojrzałego noworodka. Wykazano ponadto że stężenie białka i lipidów w pokarmie kobiet, które urodziły przedwcześnie jest wyższe przez pierwsze 10-12 tygodni, w porównaniu ze stężeniami stwierdzonymi u kobiet, które urodziły o czasie. Wcześniak żywiony od początku pokarmem własnej mamy, ma więc zdecydowanie korzystniejszy bilans białkowo-kaloryczny uzyskany drogą żywienia naturalnego.
Jak rodzaj porodu wpływa na skład mleka matki – naukowe dowody i implikacje praktyczne
Dr hab. n. med. Barbara Królak-Olejnik, prof. nadzw.
Poza aspektami odżywczymi, mleko ludzkie zawiera substancje bioaktywne, takie jak bakterie, oligosacharydy i inne składniki, które uczestniczą w interakcjach między komórkami gospodarzami a mikrobiotą i odgrywają kluczową rolę w zdrowiu niemowląt. Nowe techniki poszerzyły wiedzę dotyczącą mikrobiomu mleka. Wiadomo, że na skład mleka ludzkiego mogą mieć wpływ różne czynniki – w tym genetyczne, zdrowie i odżywianie matki, sposób zakończenia ciąży, karmienie piersią, stadium laktacji, a także_położenie geograficzne – wpływ tych czynników na mikrobiotę niemowląt nie jest ostatecznie zbadany i jednoznacznie ustalony Wpływ czynników perinatalnych, w tym sposobu zakończenia ciąży, -na skład mleka kobiecego jest przedmiotem badań na całym świecie.
Mleko kobiece chroni dzieci przed nadwaga i otyłością – przegląd badań
lek. Urszula Bernatowicz-Łojko, IBCLC
Za czynniki warunkujące rozwój otyłości już we wczesnym okresie życia uznaje się: urodzeniową masę ciała dziecka (30%/ każdy kilogram ponad normę), wskaźnik Body Mass Index (BMI) rodziców, a szczególnie matki, palenie tytoniu przez matkę (czynne/bierne), status społeczno-ekonomiczny rodziny, aktywność fizyczną dziecka, czas spędzany przed ekranem (TV lub komputera)_oraz czynniki żywieniowe. Publikowane od lat 90-tych badania naukowe analizowały wpływ wczesnego okresu żywienia na rozwój nadwagi/otyłości u dzieci i młodzieży, w tym związek z karmieniem piersią.
Piramida żywienia dla kobiety w okresie laktacji
Dr inż. Joanna Rachtan-Janicka
Ponieważ zapotrzebowanie na składniki odżywcze w okresie laktacji różni od potrzeb kobiety w czasie ciąży i znacząco odbiega od zaleceń dla kobiet w okresie prokreacji, celowym było przygotowanie piramidy żywienia dla kobiet w okresie laktacji, opartej o podsumowane i poddane krytycznej ocenie zalecenia przedstawione w normach i licznych stanowiskach ekspertów. Dodatkowo forma graficzna piramidy, z którą kobiety spotykały się w czasie edukacji szkolnej (swojej lub własnych dzieci), spotykają się w placówkach służby zdrowia oraz w mediach będzie łatwa do interpretacji i porównania. Taka forma prezentacji zaleceń będzie łatwa do powielenia przez pracowników służby zdrowia opiekujących się pacjentką okresie laktacji, a wydruk może służyć w celach edukacji żywieniowej czy zostać przekazany pacjentce.
Karmienie piersią po 12.m.ż a ryzyko próchnicy – przegląd badań
Lek. Dorota Bębenek
Od lat trwa dyskusja na temat wpływu karmienia piersią i karmienia mlekiem matki po 12m.ż. na rozwój próchnicy u dzieci. W 2016 roku pojawiła się metaanaliza[v], której autorzy zaznaczają, że karmienie piersią do 12.m.ż działa ochronnie na zdrowie jamy ustnej dzieci. Podkreślają, że karmienie piersią po okresie wyrżnięcia się zębów trzonowych, wraz z innymi czynnikami ryzyka, wymaga dalszych, rzetelnych analiz i zweryfikowania wpływu takiego sposobu karmienia na rozwój choroby próchniczej u dzieci. Pojawiające się głosy przedstawiające kariogenne działanie karmienia piersią po 12 m.ż (Nowa Stomatologia 1/2017) skłoniły nas do przeglądu dostępnego piśmiennictwa i zajęcia stanowiska w tej istotniej dla zdrowia dzieci i ich matek sprawie
Matki długokarmiące – obserwacja zachowań żywieniowych – badanie CNoL
Tegoroczne Stanowisko Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej przedstawia karmienie piersią po 12. miesiącu jako istotny czynnik ryzyka próchnicy wczesnodziecięcej,-co może zniechęcać do długiego karmienia. Nie robiłybyśmy z tego problemu, bo generalnie trzeba dbać o zęby naszych dzieci, gdyby nie fakty: żadna instytucja na świecie nie zaleca skracania czasu karmienia naturalnego, karmienie piersią w analizach antropologicznych naturalnie kończy się między 2,3 a 6-7 rokiem życia, mleko matek po 12 miesiącach nadal zachowuje wysokie wartości odżywcze. Powyższe rozbieżności nie dawały nam spokoju, postanowiłyśmy więc przyjrzeć się grupie mam długokarmiących. Jak postępują? Czy rzeczywiście karmią w nocy? Jakie produkty podają dzieciom? Czy stosują profilaktykę próchnicy? Czy ich zachowania żywieniowe różnią się od populacji polskich rodziców? Wyniki dadzą twardy dowód w dyskusji, czy należy zachęcać te mamy do zakańczania karmienia, czy modyfikować ich zachowania, czy dać im spokój…
Przewlekły ból brodawek i piersi – jak postępować?
Barbara Wilson-Clay
Uporczywy ból piersi i brodawek jest jednym z najczęściej podawanych powodów zaprzestania karmienia piersią. Pomimo tego, że większość kobiet doświadcza pewnego stopnia bólu piersi i brodawek, szczególnie w ciągu pierwszych tygodni po porodzie, zapewnia się zbyt mało wsparcia profilaktycznego, które pozwoliłoby młodym matkom zrozumieć ten ból i poradzić sobie z nim. Niewyjaśniony ból może stać się przyczyną niepokoju i lęku. Czynniki zapalne wytwarzane przez organizm w odpowiedzi na ból przyczyniają się do rozwoju depresji poporodowej. Ponadto w wyniku bolesnych chorób piersi i brodawek mogą nastąpić znaczące urazy fizyczne. Niniejszy wykład opisuje przyczyny bólu piersi i brodawek oraz aktualne teorie dotyczące jego występowania. Omówione zostaną dowody dotyczące postępowania w bólu brodawek i zapaleniu piersi. Zaprezentowana zostanie nowa teoria dysbiozy przewodów gruczołu piersiowego oraz niepokoje dotyczące zbyt częstego diagnozowania kandydozy przewodów mlecznych.
Stosowanie kapturków – wyniki badania ankietowego CNoL
Lek. Magdalena Castello-Rokicka
Osłonki na brodawki (tzw. kapturki) i ich stosowanie obrosło wieloma mitami i nieporozumieniami. Wiadomo, że z uwagi na powszechną ich dostępność, głównie są kupowane przez matki w celu ochrony poranionych brodawek. Należy jednak zauważyć, że w takiej sytuacji kluczowe jest poprawienie techniki karmienia, gdyż samo zastosowanie kapturka nie rozwiąże problemu. Uważa się, że kapturki powinny być stosowane jedynie pod kontrolą doradcy lub konsultanta laktacyjnego w konkretnych sytuacjach klinicznych, przez najkrótszy możliwy czas potrzebny do uzyskania pożądanego efektu. Jednak, aby wiedzieć co się zaleca i po co, trzeba znać różnice między poszczególnymi ich rodzajami. Badanie objęło 430 kobiet oraz 48 doradców laktacyjnych.
Krótkie wędzidełko – nowe wyzwania w diagnostyce i postępowaniu – Warsztat
Dr n. med. Monika Żukowska – Rubik,dr n. med. Magdalena Nehring-Gugulska, lek. Katarzyna Raczek – Pakuła, mgr Magdalena Bednarczyk, mgr Paulina Stobnicka-Stolarska, lek. Magdalena Castello-Rokicka
W sprawie krótkiego wędzidełka języka nie stoimy w miejscu. Dzięki PAUS (Protokół oceny umiejętności ssania) mamy wreszcie polską statystykę. Od dwóch lat uczymy doradców/konsultantów rozpoznawać typ wędzidełka i oceniać szczegółowo ruchomość języka oraz w korelacji z oceną kliniczną laktacji kierować na zabieg. W tym roku podczas warsztatu pokażemy nowe techniki badania i diagnozy, poćwiczymy ocenę budowy i funkcji języka na skali Hazelbaker (mamy oficjalną zgodę na wprowadzenie jej w wersji polskiej), pokażemy nowe techniki podcinania oraz ćwiczenia po zabiegu, a także nowe doniesienia na temat wpływu krótkiego wędzidełka na proces oddychania i budowę jamy ustnej.
Klucz do zrozumienia współczesnej matki-warsztat
Izabela Frankowska-Olech, Izabela Sztandera, Agata Aleksandrowicz
Promotorki Karmienia Piersią
Jaka jest współczesna kobieta? Skąd czerpie informacje? Jakie źródła wiedzy są dla niej wiarygodne i gdzie szuka pomocy w przypadku problemów z karmieniem piersią? Na warsztacie zostanie przedstawiony portret aktualnej polskiej mamy, co wspiera ją w macierzyństwie, a co podcina jej skrzydła. Wypracujemy formułę komunikacji z teraźniejszą mamą oraz znajdziemy możliwości wykorzystania nowych technologii i narzędzi